Wynalezienie druku przez Johannesa Gutenberga około 1450 roku było jednym z najważniejszych momentów w historii ludzkości, rewolucjonizując sposób, w jaki wiedza była przechowywana i rozpowszechniana.

Rewolucja Technologiczna

Kluczowym osiągnięciem Gutenberga było nie tyle wynalezienie samego druku (który istniał już wcześniej, np. w Chinach, ale w mniej efektywnej formie), ile opracowanie systemu ruchomych czcionek. Na jego innowację złożyło się kilka elementów:

• Ruchome, metalowe czcionki: Gutenberg stworzył metodę odlewania pojedynczych, wymiennych liter i symboli z trwałego stopu metali (głównie ołowiu, cyny i antymonu). Pozwoliło to na wielokrotne wykorzystywanie tych samych czcionek do składania różnych tekstów.   
• Regulowana forma odlewnicza: Opracował precyzyjną formę, która umożliwiała szybkie i masowe odlewanie czcionek o jednolitym rozmiarze.
• Udoskonalona prasa drukarska: Zaadaptował tradycyjną prasę śrubową (używaną do wyciskania wina czy oliwy) do celów drukarskich, co pozwalało na równomierne i silne dociskanie papieru do nałożonej farby.
• Specjalistyczny tusz: Opracował nowy rodzaj tuszu na bazie oleju, który lepiej przylegał do metalowych czcionek i dawał wyraźniejszy wydruk niż ówcześnie stosowane atramenty wodne.

Proces Druku

W praktyce proces wyglądał następująco: z pojedynczych czcionek składano całe strony tekstu w specjalnej ramce. Następnie na tak przygotowaną matrycę nakładano farbę, kładziono arkusz papieru i całość dociskano w prasie. Po wydrukowaniu potrzebnej liczby kopii, czcionki można było rozebrać i użyć do złożenia kolejnej strony lub innej książki.

Wpływ na Świat

Wynalazek druku miał przełomowe znaczenie dla Europy i całego świata. Przed erą Gutenberga książki były przepisywane ręcznie przez skrybów, co było procesem powolnym, żmudnym i drogim. Księgi były rzadkie i dostępne tylko dla najbogatszych oraz elit kościelnych.

Druk umożliwił:

• Masową produkcję książek: W krótkim czasie można było wydrukować setki, a później tysiące kopii danego dzieła, co znacznie obniżyło koszty.
• Szybsze rozprzestrzenianie się wiedzy: Idee, odkrycia naukowe, pisma religijne (jak te z okresu Reformacji) i informacje mogły krążyć po Europie w tempie nieporównywalnym z wcześniejszymi metodami.
• Wzrost poziomu alfabetyzacji: Większa dostępność książek zachęcała ludzi do nauki czytania i pisania, co przyczyniło się do rozwoju edukacji i kultury.
• Standaryzację języków: Ujednolicenie pisowni i gramatyki w drukowanych tekstach pomogło w kształtowaniu się współczesnych języków narodowych.

Pierwszym wielkim przedsięwzięciem Gutenberga było wydrukowanie słynnej Biblii 42-wierszowej, znanej jako Biblia Gutenberga, która stała się arcydziełem wczesnego drukarstwa i dowodem na ogromne możliwości nowej technologii.

Technik Grafiki i Poligrafii Cyfrowej Lublin

Lubelskie Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego